پرتافیلتر (Portafilter):دسته ای که به دستگاه اسپرسوساز وصل میشه و سبد قهوه(بسکت) داخل اون قرار میگیره که پودر قهوه رو داخلش میریزین بعدش آب داغ بافشاراز بین پودر قهوه ای ک ریختنی داخل سبد پرتافیلتر عبور میکنه و باعث عصارهگیری قهوه میشه.
اجزای پرتافیلتر:
دسته (Handle): برای گرفتن و نصب پرتافیلتر.
بسکت (Basket): محل قرارگیری پودر قهوه، معمولاً در اندازههای سینگل یا دابل.
دهانه خروجی (Spout): قهوه ای که عصاره گیری کردین از اینجا میاد بیرون که میتونه (تکخروجی یا دوخروجی)باشه.
بدنه فلزی: معمولا بیشتر دستگاه هااز استیل ضد زنگ ساخته شده.
انواع پرتافیلتر:
اسپوتدار (Spouted): رایجترین نوع، برای عصارهگیری تمیزتر.
بازلِس یا نیکد (Bottomless): کف اون باز و فرآیند عصارهگیری را میتونید ببنید؛ مناسب برای تمرین باریستاها.
فشرده یا تحت فشار (Pressurized): مناسب برای تازه کارا؛ تحمل بیشتری در برابر خطا داره.
غیرفشرده (Non-pressurized): نیاز به دقت بیشتری در میزان آسیاب و تمپ داره اما عصارهگیری حرفهایتر و بهتری بهتون میده.
نقش در کیفیت اسپرسو:
اگر پرتافیلتر درست تمیز نشه، یا قهوه درست در آن تمپ نشه، اسپرسو خوبی بهتون نمیده. جنس پرتافیلتر هم میتونه روی ثبات دمایی و طعم نهاییتون تأثیر بگذاره.
تمپر (Tamper):وسیله ای که شبیه یه مهر فلزی یا چکّش کوچیک که باهاش قهوه آسیابشده رو داخل پرتافیلتر فشار میدن و صاف میکنن.
چرا تمپر مهمه؟
وقتی قهوه رو داخل پرتافیلتر میریزی، باید خوب فشارش بدی که:
قهوه یکنواخت و یکدست باشه.
که آب از همهی قهوه به یه اندازه رد بشه.
طعم قهوه قوی و بهتردربیاد که طعم درست حس کنی.
اگه خوب تمپ نکنی:
یهجای قهوه زیاد عصارهگیری میشه، یهجا کم.
اسپرسو خوب و قوی از کار درنمیاد.
نکاتی درباره تمپر زدن:
باید صاف و با فشار مناسب فشار بدی نه خیلی محکم ونه خیلی آروم.
سطح قهوه باید کاملاً صاف باشه.
معمولاًجنس تمپرها از فلز استیل و یه دسته دارن که راحت بشه گرفتش.
انواع تمپر:
دستی (معمولی):که با دست فشار میدی.
اتوماتیک یا سطحدار: خودش میزان فشار رو تنظیم میکنه.
چرخشی (Palm Tamper): میچرخونی، هم صاف میکنه هم فشار میده.
فروتر یا استیم بخار(Frother):لوله فلزی کنار دستگاه قهوه ساز که بخار داغ با فشار خارج میکنه این لوله داخل شیر قرار میگیره باعث میشه که شیر داغ بشه هوا وارد شیر بشه و بافت فومی بهمون بده که برای لاته ،کاپوچینو،ماکیاتو این فوم ضروریه
انواع فروتر:
فروتر دستی (برقی کوچیک): مثل همزن کوچیکی که توی لیوان شیر میزاری، روشن میکنی و کف میده.
فروتر اتوماتیک: شیر رو میریزی داخلش خودش داغ وکفدارش میکنه.
نازل بخار (Steam Wand): این روی دستگاه اسپرسوساز حرفهای که با بخار داغ شیر رو کفدار میکنه همونیه که باریستاها باهاش کار میکنن.
کاربرد فروتر:
ایجاد فوم روی شیر برای نوشیدنیهای قهوه،گرمکردن شیر،طراحی با شیر.
فرنچ پرس (French Press):قهوهساز دستی، لیوان ساده ای که نه احتیاج به برق داره نه کاغذ و تنها باید اهرم وسط لیوان فشار بدید.
اجزای فرنچ پرس:
محفظه شیشهای گاهی فلزی که قهوه را داخل اون دم میکنید
درپوش و پیستون که به یک فیلتر فلزی مشبک وصل است
دسته برای نگهداشتن
طرز کار فرنچ پرس:
قهوه ای که درشت آسیاب شده رو داخل محفظه ریخته میریزید
آب داغی که درجه حرارتش حدود ۹۰-۹۶ درجه سانتیگراد روی قهوه میریزی
درپوش گذاشته شده و حدوداً۴ دقیقه صبر میکنید
پیستون فشرده می دید تا قهوه آسیابشده به ته لیوان بره
حالا دیگه قهوه صافشده آماده خوردن نوش جان
مزایای فرنچ پرس:
زمان دمآوری کاملاً تحت کنترل خودتون
حفظ روغنهای طبیعی موجود در قهوه بخاطر نداشتن فیلتر
طعم کامل و غنی ترنسبت به بعضی روشهای دیگه
کمکس (Chemex): ظرف شیشهای شبیه ساعتشنی که دسته چوبی یا چرمی داره که در سال ۱۹۴۱ توسط یک شیمیدان آلمانی به نام Peter Schlumbohm اختراع شده
زیباییشناسی:
در موزههای طراحی و هنر مثل MoMA نیویورک هم بهعنوان یک اثر طراحی شناخته شده.
ویژگیها و تفاوتها:
فیلتر مخصوص:فیلترهای کمکس ضخیمتر از فیلترهای معمولیاند همین باعث میشه روغنها و ذرات ریز از قهوه جدا بشن و طعمی بسیار شفاف، تمیز و سبک ایجاد بشه.
طعم قهوه:
نسبت به فرنچ پرس، قهوهای سبک تراما وضوح طعمی بیشتر تولید میکنه.
برای کسانی که به اسیدیته و عطر قهوه اهمیت میدن دلچسب
فرایند دمآوری:
یه فیلتر مخصوص توش میذاری
قهوه آسیابشده رو میریزی توی فیلتر
آروم آب داغ رو روش میریزی
قهوه کمکم از فیلتر رد میشه و میریزه ته ظرف
مزایا:
طعم شفاف اماباکیفیت
طراحی ساده،زیبا و خاص
بدون نیاز به وسیله دیگه یا حتی برق
معایب:
نیاز داره به فیلتر خاص خودش
زمان بیشتری لازم داره نسبت به سایر روشها
آیروپرس (AeroPress):یه وسیله کوچیک و دستی برای درست کردن قهوه که شبیه یه سرنگ بزرگه و خیلی سریع و راحت باهاش قهوه درست میکنی.
قهوه آسیابشده میریزی توی دستگاه.
آب داغ امانه خیلی جوش میریزی روش
با یه قاشق کوچیک، هم میزنی.
بعد با دست، پیستون رو فشار میدی تا قهوه از فیلتر رد شه و بره توی لیوان.
قهوهای میگیری که:
غلیظتش شبیه
صاف و بدون ذرات ریزه چون فیلتر داره
تلخی و اسیدیتهاش متعادله
مزایا:
سریع درست میشه ۱ تا ۲ دقیقه
سبک و قابل حمله برای سفر گزینه خوبیه
تمیز کردنش آسونه
وی ۶۰ (V60):یه قیف مخروطی شکل که 60درجه شیب داره و شبیه حرفVبه همین دلیل بهش میگن V60
فیلتر کاغذی توش میذاری، قهوه آسیابشده میریزی، بعد آب داغ رو آروم و دایرهای روش میریزی.
خروجی طعم شبیه کمکس ولی کمی غلیظتر
طعمش دقیق و مشخصه، چون آب کمکم از قهوه رد میشه
ویژگیهای V60:
کنترل زیادی روی طعم داری با تغییر سرعت ریختن آب و مقدار قهوه
ساده، سبک، ارزون
معمولاً برای یه تا دو فنجون قهوه خوبه
فرآیند دم آوری:
خود V60 که پلاستیکی، سرامیکی یا فلزی
فیلتر کاغذی مخصوصش
قهوه آسیاب متوسط رو به ریز
آب داغ
یه کتری با دهانه باریک برای ریختن دقیق آب